Een verpleger is aan mij niet verloren gegaan. De juiste omgang vinden met mensen terwijl je hen bijstaat in soms moeilijke momenten, het is niet mijn forte. Je moet me ook niet vragen kleren te verkopen. Trek een man een jutezak over zijn hoofd, ik zou nog niet kunnen zeggen of het hem wel goed staat. En profvoetballer ben ik ook al niet mogen worden – God weet nochtans dat ik als kind vele uren met een bal door de tuin heb gerend, dromend ooit eens als speler van de Malinwa het veld Achter De Kazerne te betreden.

Of ik een goede ondernemer zou zijn, durf ik niet te zeggen. Maar net zomin als iedereen een goede verpleger, een goede klerenverkoper, of een goede voetballer zou zijn, zo zal niet iedereen een goede ondernemer zijn. Het is echt geen ondenkbaar scenario dat ik, ondanks mijn geloof in mijn project, ondanks mijn harde werken, ondanks het nemen van persoonlijke risico’s, toch zwaar op mijn bek zou gaan wanneer ik met een eigen zaak begin – en dat niet alleen omdat de omstandigheden tegen zitten, maar ook omdat ik mezelf tegen zit. Een onderneming starten, uitbouwen, leiden, vergt kwaliteiten die niet iedereen bezit. Net zoals verpleger, verkoper, of voetballer zijn kwaliteiten vergt die niet iedereen bezit.

In een reactie op een interview met Bruno Tobback verwijt Noël Slangen de sp.a-voorzitter dat hij weliswaar ‘right’ is wanneer die zegt dat zowel vele werknemers als vele goedverdienende ondernemers hard werken, maar niet ‘fair’, omdat hij daarmee verdoezelt dat er een belangrijk verschil is tussen die hardwerkende werknemers en die hardwerkende ondernemers: het verschil bestaat in het “engagement voor een project, ondernemerscreativiteit, en bovenal bereid zijn om persoonlijk risico te nemen.”

Twee opmerkingen. Ten eerste kun je je afvragen in welke mate deze opmerking  van Slangen dan wel ‘fair’ is. Als die drie criteria het verschil maken tussen een werknemer en een ondernemer, suggereert hij immers dat al die hardwerkende werknemers géén engagement tonen voor een project. Vertel dat maar eens aan alle leerkrachten, alle verplegers, alle werknemers die trots zijn op wat zij met hun bedrijf maken. En hij suggereert dat ze niet bereid zijn om persoonlijke risico’s te nemen. Alsof de ene job aannemen en de andere laten staan niet kan inhouden dat het misloopt – want misschien ben je toch niet de juiste persoon voor die ene job, of misschien (fluister het stil) gaat de onderneming waarvoor je koos te werken wel failliet.

Blijft over als verschilpunt: ondernemerscreativiteit. En daarmee komen we aan de tweede opmerking. Het punt van Bruno Tobback in het interview was vrij simpel: wanneer je beseft dat geluk een grote rol speelt in waar je terecht komt in het leven, erken je hopelijk ook dat wie meer geluk heeft gehad in het leven -in welke vorm dan ook- een bepaalde verantwoordelijkheid draagt voor wie minder geluk heeft gehad. En dat betekent o.a. dat wanneer je het geluk hebt gehad over een flinke dosis ondernemerscreativiteit te beschikken, en het geluk hebt gehad dat die kwaliteit in onze samenleving vaak flink meer monetair gevalideerd wordt dan, pakweg, de kwaliteiten die iemand een goede verpleger maken, dan is dat fijn voor jou, maar daarmee komt ook een bepaalde verantwoordelijkheid. En het gaat niet op die verantwoordelijkheid te ontlopen met de boodschap dat je hard hebt gewerkt. Gelukkig willen de meeste succesvolle ondernemers die verantwoordelijkheid ook opnemen. Net zoals andere mensen de verantwoordelijkheden willen opnemen die bij hun kwaliteiten horen. Dat is maar fair.

Maar dat ik geen voetballer bij KV Mechelen kon worden, neen, dat is niet fair.